Cơ quan quan trọng trong cơ thể cần lưu ý trước khi bắt đầu luyện tập
Nếu chưa có mục đích tập luyện cụ thể thì việc kiểm tra sức khỏe định kỳ tất cả các cơ quan là điều bạn nên làm. Việc này cho ta thông tin chính xác để lên kế hoạch điều trị, kết hợp dinh dưỡng, kết hợp tập luyện để cải thiện sức khỏe một cách chính xác, khoa học nhất.
Tình trạng suy yếu các cơ quan cũng có tính chất dây chuyền. Chúng ta có thể bắt đầu bằng những xét nghiệm các vấn đề cơ bản và phổ biến nhất về sức khỏe ở Việt Nam cũng như trên Thế Giới.
Ví dụ như HP (Helicobacter pylori) dạ dày: HP là loại nhiễm khuẩn phổ biến nhất Thế Giới (với 2 phần 3 dân số Thế Giới nhiễm khuẩn, tình trạng này trầm trọng hơn ở các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam). HP sinh sống và phát triển trong dạ dày mà không có bất cứ biểu hiện cụ thể nào và có thể gây ra tổn thương trong nhiều năm. Đặc biệt với môi trường và thói quen sống hiện tại có thể dẫn đến các bệnh dạ dày mãn tính. (Theo thống kê của Bộ Y Tế, viêm dạ dày thuộc top 5 bệnh thường gặp nhất ở Việt Nam).
Ngoài ra còn một bệnh nguy hiểm khác mà người Việt hay mắc phải đó là bệnh gan. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam có tỷ lệ mắc ung thư gan (giới tính nam) cao thứ 3 Thế Giới. Trong khi đó có một thực tế là 90% người bị viêm gan không biết được tình trạng bệnh của mình. Cũng như HP dạ dày, các bệnh về gan, đặc biệt là ung thư gan khó sàng lọc phát hiện sớm vì ở giai đoạn sớm biểu hiện của bệnh thường mơ hồ, người bệnh ít chú ý tới. (theo TS.BS Phạm Thế Anh, Trưởng Khoa Ngoại gan mật tụy, Bệnh viện K).
Kế hoạch tập luyện kết hợp dinh dưỡng phù hợp giúp bạn đạt được mục đích khi đã có dấu hiệu bệnh?
Khi phát hiện bệnh lý, trước tiên cần điều trị tích cực, điều trị với thuốc nếu cần thiết. Lối sống cũng rất quan trọng. Ví dụ: những người có tình trạng gan nhiễm mỡ, tiểu đường,.. được khuyến cáo là nên tập luyện giảm mỡ bụng. Ngược lại, những người muốn tăng cân, cần tập luyện theo hướng cải thiện hệ tiêu quá, từ đó giúp tăng cân.
Trên phương diện y khoa, mục tiêu tập luyện tối ưu là để tăng cường sức khỏe, dựa trên các chỉ số đo thể trạng. Khi đánh giá tình trạng chung thì bác sĩ dựa vào các chỉ số của một cơ thể một cách tổng quan. Không ai giống như ai, mọi người đều khác nhau; thể trạng khác nhau, bệnh lý khác nhau thì bác sĩ sẽ có lời khuyên phù hợp nhất có thể.
Tăng cân – Giảm cân chuẩn y khoa
Về tăng cân: cơ thể chúng ta có một đặc điểm là tự điều hòa. Khi cơ thể ở trạng thái cần ít/nhiều năng lượng, cơ thể sẽ tự thích ứng với điều đó – ít vận động khiến cơ thể tự động có nhu cầu ăn ít và ngược lại. Đặc biệt nếu rối loạn tiêu hóa, viêm dạ dày, sự hấp thu của hệ tiêu hóa không tốt, cơ thể không có nguồn năng lượng để dự trữ hỗ trợ tập tăng cân.
Về giảm cân để cải thiện bệnh lý như gan nhiễm mỡ: gan là nơi đào thải chất cặn bã, tổng hợp những chất cần thiết, dự trữ năng lượng. Gan không ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất vận động, nhưng tập luyện thì cải thiện sức khỏe gan, nhất là những người bị gan nhiễm mỡ. Có một lá gan tốt, mọi sự tập luyện đều hiệu quả. Tập luyện có tác dụng cải thiện sức khỏe gan. Sức khỏe gan cũng cần dựa vào các chỉ số xét nghiệm. Nếu lá gan đã kém đi, nếu có tập luyện cũng nên điều tiết cường độ vận động và hạn chế sử dụng các thuốc kích thích cơ. Đối với trường hợp bệnh lý về gan nghiêm trọng đến mức gây rối loạn những cơ quan khác nữa thì bệnh đã đủ nặng. Bạn cần cẩn trọng với chế độ dinh dưỡng, hạn chế những chất hỗ trợ tăng cơ vì sẽ ảnh hưởng tới gan.
CHÚ Ý: Nếu không biết được tình trạng sức khỏe này mà theo sự tư vấn của bên cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ mà lạm dụng các thực phẩm và thuốc hỗ trợ, ví dụ như tăng cơ, thì có thể dẫn đến rối loạn chuyển hóa do quá trình chuyển hóa và đào thải những chất ấy trong cơ thể bị rối loạn, ứ đọng những chất này trong cơ thể.
Về giảm cân để có thể hình “sáu múi”: Đây là tiêu chuẩn thể hình hoàn hảo tuy nhiên chưa chắc là biểu hiện của sức khỏe hoàn hảo. Những cơ thể cơ bắp khỏe mạnh nên có được do tập luyện với chế độ khoa học chứ không nên trong thời gian ngắn lạm dụng các chất kích thích tăng cơ và tập luyện cường độ cao quá sức. Những huyền thoại thể hình với cơ bắp khổng lồ hơn bình thường thực ra thường phải đối mặt với nguy cơ suy tim do trái tim phải hoạt động bơm máu với hiệu suất gấp rưỡi hoặc gấp đôi bình thường. Để chắc chắn bạn có một cơ thể đẹp là biểu hiện của sức khỏe tối ưu, cần dựa vào các chỉ số sức khỏe.
Về chăm sóc sức khỏe đặc biệt: Những người có bệnh lý cột sống, khớp, người lớn tuổi không thể ép vận động quá cao bởi vì cột sống và khớp họ họ đang trong xu hướng thoái hóa nhanh. Nếu họ vận động với cường độ cao, làm những tư thế quá sức sẽ khiến cho bệnh ngày càng nặng hơn. Ví dụ: Thoát vị, thoái hóa,.. nặng hơn. Lúc này ý nghĩa của tập luyện không còn nữa. Hiệu quả mang lại thì không nhiều mà dẫn đến tình trạng bệnh lý nặng hơn.
(Với sự tham khảo từ Bác sĩ Nguyễn Thành Thắng, Dr. Fitness – Dr. OH)
Dr. Fitness xin gửi đến Quý bạn đọc một số hình ảnh toàn cảnh về sự kiện ngày 23/11/2019: